🧝‍♂️Mitologie

Mitologia hetycka           WPROWADZENIE

Indoeuropejscy mieszkańcy Hetytów osiedlili się w XVIII wieku p.n.e. W Anatolii (Turcja) założyli królestwo
Hartusa jako stolicę. Hetyci pochodzili od rdzennej ludności Hatti, która stworzyła kwitnącą kulturę w epoce brązu. W XV wieku p.n.e. całkowicie kontrolowali imperium hetyckie
Anatolii i Górnej Mezopotamii i skutecznie zakwestionowali dominację Egiptu w Syrii i Palestynie. Chociaż imperium hetyckie w XIII wieku p.n.e Księstwa hetyckie istniały do pierwszego tysiąclecia p.n.e. Najpierw używali pisma klinowego, a później hieroglifów, aby dokonać zapisów.
Znajomość mitologii hetyckiej opiera się na tabliczkach klinowych znalezionych w archiwach stolicy Hattusy. Najwyższymi bogami stanowymi był bóg Pogody Ishkur (także Taru, który nosił
lokalnie różne imiona) i bogini Słońca Arinna.  Odkąd przyjęto lokalnych i zagranicznych bogów, zwłaszcza mezopotamskich i huryckich, oficjalny panteon obejmował „Tysiąc Bogów Hatti”. W ich mitologii korzystano również z mitów z sąsiednich krajów, w szczególności mity huryckie zostały przetłumaczone na hetycki.

ILLUJANKA

Historia Illujanki została opowiedziana przy okazji obchodów Nowego Roku w Nerik, głównym sanktuarium boga Pogody. Zachowały się dwie wersje tekstowe.
Illujanka, podobny do smoka, gigantyczny potwór (taki jak Hurrian Hedammu) jako pierwszy pokonał boga Pogody w zaciętej bitwie. Wtedy bogini Matka Inara postanowiła pomóc bogu Pogody. Przygotowała ucztę i napełniła duże naczynia napojem alkoholowym. Aby przechytrzyć Illujankę, potrzebowała pomocy człowieka. Więc zwróciła się do Hupasji. Zgodził się pod warunkiem, że będzie z nim spała. Zgodziła się i zabrała mężczyznę na bankiet, na który zaprosiła Illujankę z dziećmi. Rodzina smoków upiła się i nie mogła odejść. Hupasiya wiąże ją, aby bóg Pogody mógł  ich zabić. Inara zabrała mężczyznę w odległe miejsce, aby z nim zamieszkać. Zabroniła mu patrzeć przez okno. Kiedy po 20 dniach nie mógł już się oprzeć, zobaczył przez okno swoją żonę i dzieci. Z tęsknotą poprosił boginię, aby go wypuściła. Zakończenie nie jest znane, uważa się, że Hupasja został zabity z powodu swojego nieposłuszeństwa. Człowiek  odgrywa ważną rolę także w drugiej wersji. Illujance ponownie udało się obalić boga Pogody – tym razem ukradł mu serce i oczy. Bezbronny bóg poślubił córkę „biedaka”, a ona urodziła mu syna. Ten starając się o względy córki Illujanki, zażądał ukradzionych organów ojca jako posag panny młodej. Kiedy bóg Pogody został uzdrowiony, walka zaczęła się od nowa. Zabił nie tylko swojego starego przeciwnika, ale także własnego syna, który był teraz częścią rodziny swojej żony.

KRÓLOWA NESZY

Królowa Neszy (Kanesz) urodziła kiedyś 30 synów. Martwiła się tym niezwykłym zdarzeniem i postanowiła to ukryć. Zostawiła dzieci w trzcinowych koszach na rzece. Jednak dzieci bez szwanku dotarły nad brzeg morza, gdzie bogowie zaopiekowali się nimi i wychowali. Królowa ponownie urodziła, tym razem 30 córek, które zachowała. Kiedy chłopcy dorośli, postanowili udać się do miejsca urodzenia. Matka nie poznała ich i dała swoim synom, córki za żony. Najmłodszy z braci ostrzegał  przed kazirodztwem, jednak nie słuchali i wzięli ślub. Brakuje reszty historii.

TELIPINU

Legenda o Telipinu jest częścią rytuału mającego na celu udobruchanie bogów w potrzebie. W różnych wersjach zachował się we fragmentach.
Nawet jeśli brakuje początku, staje się jasne, że Telipinu (bóg Zboża) zniknął. Potem zgasł ogień w palenisku, bogowie i ludzie poczuli się wyczerpani, owce i krowy zaniedbały swoje młode, ziarno nie dojrzewało. Bóg Słońca wysłał posłańców do Orła i boga Pogody z prośbą o pomoc w odnalezieniu Telipinu. Ale ich wysiłki zakończyły się niepowodzeniem.
Wreszcie bogini Matka Hannahanna wysłała pszczołę. Ta ostatnia znalazła śpiącego Telipinu i obudziła go dźgnięciem. Wściekły z gniewu Telipinu siał jeszcze większe spustoszenie. Nawet bogowie byli przerażeni. Wezwano czarodziejkę Kamrushepa, by go uspokoić. Za pomocą zaklęć oczyściła go z jego złego ducha. Telipinu powrócił, a ziemia znów stała się żyzna.