Etiopska Biblia, znana również jako Biblia Ge’ez, jest jedną z najstarszych i najbardziej kompletnych Biblii na świecie. W Etiopskiej Biblii znajdują się zarówno kanoniczne manuskrypty, jak i księgi, które inne tradycje chrześcijańskie uznają za apokryficzne lub deuterokanoniczne. Oto, jak to się rozkłada:
Manuskrypty kanoniczne :To księgi, które są powszechnie uznawane za kanoniczne w większości tradycji chrześcijańskich, takie jak Pięcioksiąg Mojżesza (Rodzaju, Wyjścia, Kapłańska, Liczb, Powtórzonego Prawa), Księgi Proroków, Psalmy oraz Ewangelie Nowego Testamentu (Mateusza, Marka, Łukasza, Jana) i Listy Apostolskie.
Etiopska Biblia zawiera wiele ksiąg, które w innych tradycjach są uznawane za apokryficzne lub deuterokanoniczne. Oto kilka przykładów:
– Księga Henocha: Uznawana za apokryficzną w większości tradycji, ale jest częścią kanonu Etiopskiego Kościoła Ortodoksyjnego.
– Księga Jubileuszów: Inna apokryficzna księga, która jest częścią kanonu Etiopskiej Biblii.
– 1 i 2 Księga Machabejska: Włączone do kanonu, podczas gdy w innych tradycjach są uważane za deuterokanoniczne.
– Księga Barucha i List Jeremiasza: Uznawane za deuterokanoniczne w katolickiej Biblii, są również częścią kanonu etiopskiego.
Etiopska Biblia zawiera także kilka dodatkowych ksiąg w Nowym Testamencie, które nie są obecne w kanonie większości innych tradycji chrześcijańskich. Przykłady obejmują 1 i 2 List Klemensa.
Wszystkie te księgi są integralną częścią kanonu Etiopskiego Kościoła Ortodoksyjnego Tewahedo, co czyni Etiopską Biblię unikalnym zbiorem tekstów biblijnych, odzwierciedlającym specyficzne tradycje i wierzenia tego Kościoła.
Etiopska Biblia jest napisana głównie w języku ge’ez, starożytnym języku semickim, który był liturgicznym językiem Etiopii.
Zawiera wiele ksiąg, które nie znajdują się w standardowych Bibliach używanych przez większość innych tradycji chrześcijańskich. Kanon Etiopskiego Kościoła Ortodoksyjnego Tewahedo obejmuje księgi takie jak Enocha, Jubileusza i inne.
Niektóre manuskrypty Etiopskiej Biblii pochodzą z IV wieku, co czyni ją jedną z najstarszych zachowanych tekstów biblijnych. Etiopska Biblia obejmuje 81 ksiąg, podzielonych na Stary i Nowy Testament. Zawiera ona kilka dodatkowych ksiąg, które w innych tradycjach chrześcijańskich są uznawane za apokryficzne lub deuterokanoniczne.
Jest wysoce ceniona w Etiopskim Kościele Ortodoksyjnym Tewahedo i dostarcza istotnych informacji o wczesnych tradycjach chrześcijańskich oraz historii chrześcijaństwa w Etiopii.
Etiopska Biblia jest ważnym artefaktem kulturowym i religijnym, który odzwierciedla unikalne dziedzictwo chrześcijańskie Etiopii, różni się od innych Biblii pod wieloma względami, zarówno pod względem zawartości, jak i historycznym kontekstem. Oto główne różnice:
Kanon ksiąg: Etiopska Biblia zawiera 81 ksiąg, co jest znacznie więcej niż w standardowych Bibliach używanych przez inne tradycje chrześcijańskie. Na przykład:
– Stary Testament: Obejmuje księgi, które są uznawane za apokryficzne lub deuterokanoniczne w innych tradycjach, takie jak Księga Henocha, Księga Jubileuszów, 1 i 2 Księga Machabejska.
– Nowy Testament: Zawiera również księgi, które nie są obecne w innych kanonach, takie jak 1 i 2 List Klemensa.
Etiopska Biblia jest napisana w języku ge’ez, który jest starożytnym językiem liturgicznym używanym w Etiopii, podczas gdy większość innych Biblii jest napisana w hebrajskim, aramejskim i greckim, a później tłumaczona na różne języki narodowe. Tradycje związane z tłumaczeniem i kopiowaniem Etiopskiej Biblii są unikalne. Wiele z tych tekstów zostało zachowanych przez mnichów i skrybów w odosobnionych klasztorach, co pozwoliło na zachowanie wielu starożytnych manuskryptów.
Etiopska Biblia odzwierciedla unikalne tradycje i historie chrześcijaństwa w Etiopii, które różnią się od tradycji zachodnich i wschodnich kościołów chrześcijańskich. Chrześcijaństwo w Etiopii ma bardzo długą historię, sięgającą IV wieku, co wpływa na unikalne aspekty teologii i praktyk liturgicznych.
Struktura i kolejność ksiąg w Etiopskiej Biblii mogą różnić się od innych Biblii. Na przykład, księgi deuterokanoniczne są włączone bezpośrednio do Starego Testamentu, a nie umieszczone w osobnej sekcji, jak to ma miejsce w niektórych tradycjach.
Te różnice czynią Etiopską Biblię unikalnym i niezwykle wartościowym świadectwem różnorodności w tradycjach biblijnych i chrześcijańskich na całym świecie.
