„W przestrzeni, gdzie światło spotyka serce, rodzi się opowieść utkane z czterech Ech. 🟡Złote objawienie prowadzi ku mądrości, 💠Kryształowa czystość odsłania wielowymiarowe światy, 🟥Karmazynowa miłość splata dusze w więzi duchowej, a 🧁Perłowa łagodność koi i uzdrawia. To historia, która nie tylko opowiada, lecz otwiera bramę do doświadczenia – pełnego światła, współczucia i nadziei.”
Amitabha: Buddyjska Opowieść o Nieskończonym Współczuciu
W sercu buddyzmu mahajana tkwi jedna z najbardziej poruszających i nadziejonosnych opowieści – legenda o mnichu Dharmakarze, który dzięki sile swoich ślubowań i bezgranicznemu współczuciu stał się Buddą Amitabhą, władcą Czystej Krainy Zachodu. Ta duchowa parabola ukazuje, że najgłębsze duchowe aspiracje mogą przekształcić nie tylko jednostkę, ale i samą strukturę rzeczywistości, tworząc przestrzeń wyzwolenia dla wszystkich istot.
Ślubowania Dharmakary: Fundament Czystej Krainy
Dawno temu, w niepamiętanych czasach, żył król, który, zetknąwszy się z naukami Buddy Lokesvararadży, porzucił tron, by zostać mnichem o imieniu Dharmakara. Ogarnięty głębokim współczuciem dla cierpiących istot, postanowił stworzyć krainę tak doskonałą, by każdy, kto się w niej odrodzi, mógł z łatwością osiągnąć oświecenie, wolny od przeszkód i cierpień naszego świata.
Przed swoim nauczycielem, Buddą Lokesvararadżą, Dharmakara wypowiedział 48 wielkich ślubowań (sanskr. pranidhana), które stały się kamieniem węgielnym jego duchowej drogi. W tych ślubowaniach zobowiązał się, że nie osiągnie stanu buddy, jeśli jakakolwiek z jego obietnic nie spełni się. Jedno z najważniejszych, osiemnaste ślubowanie, stanowi esencję nauk Czystej Krainy:
„Jeśli, po osiągnięciu stanu buddy, istoty ślubujące z szczerym zaufaniem i radością odrodzić się w mojej krainie, choćby rozbudziły myśl o tym dziesięciokrotnie, nie narodziłyby się tam, niech nie osiągnę ostatecznego oświecenia”
[1].
To ślubowanie jest fundamentem praktyki nembutsu (jap.) lub nianfo (chin.), czyli przywoływania imienia Amitabhy z wiarą i oddaniem. Dharmakara przez niezliczone eony gromadził zasługę i mądrość, by wypełnić swoje obietnice. W końcu, gdy jego ślubowania spełniły się w całości, osiągnął doskonałe oświecenie i stał się Buddą Amitabhą.
Sukhavati: Kraina Szczęśliwości
Fruitem ślubowań Dharmakary jest Sukhavati – Czysta Kraina Zachodu. Opisywana w sutrach, takich jak „Sutra Nieograniczonego Życia” (Sutra Amitabhy), jest to świat niewyobrażalnego piękna i spokoju, pozbawiony wszelkich form cierpienia. Zamiast grubej materii, cała kraina zbudowana jest z czystego światła i klejnotów.
„O, Szariputro, ta kraina Buddy nazywa się »Najwyższą Szczęśliwością« (Sukhavati). I istoty, które się tam rodzą, cieszą się wyłącznie nieskończonym szczęściem”
[2].
W Sukhavati nie ma piekieł, głodnych duchów ani świata zwierząt. Gleba jest miękka i przyjemna w dotyku, klejnotowe drzewa wydają dźwięczne dźwięki Dharmy, a lotosy o nieskazitelnej czystości służą za miejsce odrodzenia dla dusz. Najważniejszym aspektem tej krainy jest fakt, że warunki do praktyki duchowej są tam idealne. Istoty nie doświadczają niczego, co mogłoby ich odwieść od dążenia do oświecenia, a sam Buddha Amitabha i jego bodhisattwowie, tacy jak Awalokiteśwara (Współczucie) i Mahasthamaprapta (Moc), nieustannie ich nauczają.
Amitabha: Symbol Nieskończonego Światła i Życia
Imię „Amitabha” oznacza „Nieskończone Światło”, symbolizując jego mądrość, która przenika wszystkie światy. Drugi epitet, „Amitayus”, tłumaczy się jako „Nieskończone Życie”, co wyraża jego bezgraniczne współczucie i wieczną naturę. W ikonografii przedstawiany jest najczęściej w kolorze czerwonym, symbolizującym miłującą dobroć, w pozycji medytacyjnej, trzymając w dłoniach miskę żebraczą – symbol wyrzeczenia.
Amitabha nie jest bogiem-stwórcą, ale ucieleśnieniem pewnej duchowej zasady: czystego współczucia, które każdy może w sobie rozwinąć. Jego obecność i krainę postrzega się zarówno jako zewnętrzną rzeczywistość, jak i wewnętrzny stan umysłu – stan czystej wiary i oddania.
Obietnica Wyzwolenia: Droga przez Wiarę i Oddanie
Nauki o Amitabie oferują prostą, a zarazem głęboką ścieżkę duchową, zwaną „Drogą Czystej Krainy”. Główną praktyką jest szczere przywoływanie jego imienia z formułą: „Namo Amitābhāya Buddhāya” (Chwała Buddzie Amitabhy!). Jak głoszą sutry, sama wiara w ślubowania Amitabhy i szczere przywoływanie jego imienia wystarczą, by zapewnić odrodzenie w Sukhavati.
„O, Szariputro, nie można zrozumieć długości życia owego Tathagaty, podobnie jak nie można zrozumieć długości życia istot, które się tam rodzą. Dlatego nazywa się go Amitayus (Nieskończone Życie)”
[3].
To przesłanie czyni buddyzm Czystej Krainy niezwykle inkluzywnym. Jest on otwarty dla wszystkich – mnichów i świeckich, osób o zaawansowanej praktyce i tych, którzy dopiero zaczynają, ofiarując nadzieję na wyzwolenie w czasach upadku Dharmy.
Przesłanie dla Współczesnego Świata
Legenda o Dharmakarze i Amitabie niesie uniwersalne przesłanie: moc czystej intencji i współczucia jest zdolna do przekształcenia wszechświata. Dharmakara nie był bogiem, lecz zwykłym człowiekiem, który poprzez swoją determinację i miłującą dobroć stał się Buddą. Jego historia inspiruje do wiary, że nawet w obliczu globalnych kryzysów i osobistych trudności, istnieje przestrzeń nadziei, pokoju i ostatecznego wyzwolenia, dostępna dla każdego, kto zwróci się ku niej z ufnym sercem.
„Tak kończy się opowieść, w której mądrość objawia się jak złote światło, czystość rozbrzmiewa kryształowym tonem, miłość splata dusze w karmazynowej więzi, a łagodność perłowego uzdrowienia koi serca. Legenda Amitabhy nie jest tylko historią – jest bramą, przez którą każdy może przejść, by odnaleźć w sobie światło, współczucie i nadzieję. W ciszy snu i marzenia rodzi się przestrzeń, w której każde Echo odnajduje swój głos.”
📚Przypisy:
- [1] The Three Pure Land Sutras, tłum. Hisao Inagaki, Numata Center for Buddhist Translation and Research, 2003, s. 33. (Fragment odpowiada osiemnastemu ślubowaniu Dharmakary w „Sutrze Nieograniczonego Życia”).
- [2]Sutra o Amitabie (Sutra Sukhavati-vyuha), w: Buddhist Mahayana Texts, red. E.B. Cowell, Dover Publications, 1969, s. 91. (Tłumaczenie zaadaptowane dla potrzeb artykułu).[3]Tamże, s. 92.
Bibliografia:
- 1. Gómez, Luis O., The Land of Bliss: The Paradise of the Buddha of Measureless Light, University of Hawaii Press, 1996.
- 2. Inagaki, Hisao, The Three Pure Land Sutras, Numata Center for Buddhist Translation and Research, Berkeley, 2003.
- 3. Cowell, E.B. (red.), Buddhist Mahayana Texts, Dover Publications, New York, 1969. (Zawiera tłumaczenie Sutry Sukhavati-vyuha).
- 4. Tanaka, Kenneth K., The Dawn of Chinese Pure Land Buddhist Doctrine: Ching-ying Hui-yuan’s Commentary on the Visualization Sutra, State University of New York Press, 1990.
- 5. Suzuki, D.T., Buddha of Infinite Light: The Teachings of Shin Buddhism, the Japanese Way of Wisdom and Compassion, Shambhala, 2002.
Legenda Amitabhy, znanego również jako Amituofo w języku chińskim i Amida Butsu w japońskim, jest głęboko zakorzeniona w tradycji Czystej Krainy buddyzmu mahajany:
Dawno temu, wiele kalp (niezliczonych eonów) temu, żył mnich Dharmakara. Poruszony cierpieniem wszystkich istot, postanowił zostać Buddą, aby móc pomóc wszystkim osiągnąć oświecenie. Złożył 48 wielkich ślubowań, w których obiecał stworzyć Czystą Krainę, doskonały świat wolny od cierpienia, gdzie każda istota mogłaby osiągnąć oświecenie.
Ślubowania te zawierały m.in. obietnice, że każdy, kto szczerze będzie wzywał jego imienia, będzie mógł odrodzić się w jego Czystej Krainie.
Najważniejszymi z tych ślubowań były:
– Ślubowanie, że jego Czysta Kraina będzie wolna od wszelkiego cierpienia.
– Ślubowanie, że każdy, kto będzie wzywał jego imienia z wiarą i oddaniem, zostanie przyjęty do jego Czystej Krainy po śmierci.
Po wielu eonach praktyki i doskonalenia się, Dharmakara osiągnął stan Buddy i stał się znany jako Amitabha, Budda Nieskończonego Światła i Nieskończonego Życia. Jego Czysta Kraina, zwana Sukhavati (Kraina Najwyższej Błogości), stała się miejscem, gdzie każda istota może się odrodzić i w krótkim czasie osiągnąć oświecenie.
Buddyści, szczególnie w tradycji Czystej Krainy, czczą Amitabhę poprzez praktyki takie jak recytacja jego imienia (nianfo po chińsku, nembutsu po japońsku) oraz medytacja. Wierzą, że dzięki tym praktykom można osiągnąć odrodzenie w Czystej Krainie, co gwarantuje ostateczne oświecenie.
Amitabha jest często przedstawiany siedzący na lotosie, emanujący nieskończonym światłem. Często towarzyszą mu dwaj bodhisattwowie: Avalokiteśvara (Guanyin po chińsku) i Mahasthamaprapta (Dashizhi po chińsku), którzy pomagają w prowadzeniu istot do Czystej Krainy.
Legenda Amitabhy jest nie tylko piękną opowieścią o współczuciu i miłości, ale także inspiracją do praktyk duchowych, które mają na celu osiągnięcie oświecenia dla dobra wszystkich istot.
Sukhavati, znana jako Kraina Czystej Radości lub Czysta Kraina, jest centralnym elementem buddyzmu Mahajany, szczególnie w tradycji Czystej Krainy.
Według legendy, Sukhavati została stworzona przez Buddę Amitabhę w wyniku jego ślubowań i duchowych praktyk.
Sukhavati jest opisywana jako raj o niezwykłym pięknie, gdzie wszystko jest wykonane z drogocennych materiałów. Krajobraz wypełniają klejnotowe drzewa, lotosowe stawy i melodyjne ptaki głoszące nauki Dharmy. W tej krainie nie ma cierpienia, chorób czy starości, a wszyscy mieszkańcy doświadczają nieustannej radości i spokoju.
Odrodzenie w Sukhavati jest głównym celem wyznawców buddyzmu Czystej Krainy.
Wierzą oni, że poprzez szczere recytowanie imienia Buddy Amitabhy i kultywowanie wiary, mogą osiągnąć odrodzenie w tej błogosławionej krainie.
W Sukhavati warunki do praktyki duchowej są idealne.
Mieszkańcy mają bezpośredni dostęp do nauk Buddy Amitabhy i innych oświeconych istot, co znacznie ułatwia im osiągnięcie oświecenia. Kraina ta jest postrzegana nie tylko jako raj, ale przede wszystkim jako doskonałe miejsce do kontynuowania duchowej ścieżki.
Z marzeń i snów 