VII Księga Mojżesza” to część zbioru tekstów znanych jako „VI i VII Księga Mojżesza” (czasami pisanych jako „Szósta i Siódma Księga Mojżesza”), które są grymuarami, czyli podręcznikami magii, przypisywanymi Mojżeszowi.Te księgi nie są częścią kanonu biblijnego, a ich autorstwo przypisywane Mojżeszowi jest apokryficzne. Pochodzą z XVII-XVIII wieku, z Niemiec, a ich treść była rozpowszechniana w Europie i Ameryce Północnej wśród praktyków magii ludowej, szczególnie w tradycji Hoodoo .„VI Księga Mojżesza” zawiera głównie zaklęcia, pieczęcie i formuły magiczne, które mają przynieść ochronę, pomyślność, miłość, zdrowie czy kontrolę nad duchami. „VII Księga Mojżesza” jest kontynuacją, koncentrując się na dalszych zaklęciach, pieczęciach i rytuałach, często związanych z duchami i aniołami. Znajdują się w niej szczegółowe instrukcje dotyczące wywoływania duchów, używania specjalnych pieczęci do różnych celów magicznych oraz formuły mające czynić cuda, jak te opisane w Biblii.
Jednym z charakterystycznych elementów VII Księgi są pieczęcie, które mają być używane do różnych magicznych celów. Przykłady obejmują pieczęcie do przywoływania aniołów, ochrony przed złymi duchami czy też zdobycia bogactwa. Te pieczęcie są często opisywane jako sposób na osiągnięcie specyficznych rezultatów przez ich noszenie, umieszczanie w określonych miejscach albo wykorzystanie w rytuałach.
Obie księgi miały duży wpływ na magię ludową, szczególnie w Ameryce Północnej, gdzie były używane w tradycjach takich jak Hoodoo. W Polsce i innych krajach Europy również znalazły swoje miejsce wśród praktyków magii i okultystów.Księgi te są dostępne zarówno w formie drukowanej, jak i w wersji cyfrowej. Istnieją różnorodne tłumaczenia i edycje, od bardziej historycznych po współczesne interpretacje. W środowiskach akademickich te księgi są badane jako przykłady magii ludowej i okultystycznej, a nie jako teksty autentyczne biblijne. W kręgach religijnych, szczególnie w konserwatywnych, mogą być postrzegane jako heretyckie lub niebezpieczne ze względu na ich magiczne praktyki.
Pierwsze znane wydanie tych ksiąg pochodzi z 1849 roku z Stuttgartu w Niemczech, opublikowane przez Johanna Scheiblę.- Teksty te były częścią większego zbioru literatury okultystycznej znanego jako „Das Kloster” (Klasztor), który zawierał różne magiczne i folklorystyczne materiały.- W rzeczywistości materiały zawarte w tych księgach są kompilacją znacznie starszych tekstów magicznych, niektóre elementy mogą pochodzić nawet z średniowiecznych i renesansowych grymuarów.
Rozprzestrzenianie się w Ameryce:- Księgi dotarły do Stanów Zjednoczonych wraz z niemieckimi imigrantami, szczególnie w Pensylwanii, gdzie stały się częścią tradycji „Pow-wow” (inaczej zwanej Braucherei) – systemu magii ludowej praktykowanej przez Pensylwańskich Niemców.- W XIX wieku Johann Georg Hohman, niemiecki imigrant, opublikował podobny zbiór magicznych formuł znany jako „Long Lost Friend” (1820), który często był używany razem z „VI i VII Księgą Mojżesza”.- Między 1880 a 1920 rokiem księgi te zostały zaadaptowane przez praktykujących Hoodoo na południu USA, szczególnie wśród społeczności afroamerykańskiej.
Przypisywanie autorstwa Mojżeszowi wynikało z tradycji pseudepigrafii (fałszywego przypisywania autorstwa), powszechnej w literaturze okultystycznej, mającej na celu nadanie tekstom większego autorytetu.- Zawartość ksiąg łączy elementy judaizmu, chrześcijaństwa, średniowiecznej demonologii, kabały praktycznej oraz germańskiej magii ludowej.- Wiele pieczęci i symboli zawartych w księgach wykazuje wpływy tradycji Salomońskiej magii (np. „Klucz Salomona” i „Lemegeton”), arabskich tekstów magicznych oraz żydowskiej mistyki.Formy i warianty:- Istnieje wiele różnych wydań i wariantów tych ksiąg, niektóre z nich znacznie się od siebie różnią zawartością.
Wczesne wydania amerykańskie często zawierały dodatkowe materiały, niewystępujące w niemieckich oryginałach, dostosowane do lokalnych praktyk magicznych.- W Europie Wschodniej, w tym w Polsce, księgi te były znane, ale często w formie rękopiśmiennych kopii lub fragmentów, przekazywanych między praktykami.
W Karaibskich tradycjach magicznych, takich jak Obeah i Santeria, elementy z tych ksiąg zostały włączone do lokalnych praktyk.- W Ameryce Łacińskiej, szczególnie w Brazylii i Meksyku, koncepcje z ksiąg zostały zaadaptowane do lokalnych form magii ludowej.- W tradycji ezoterycznego chrześcijaństwa, zwłaszcza w niektórych wspólnotach gnostyckich, księgi były studiowane jako przykłady „tajemnej wiedzy” biblijnej.
Badania akademickie:- Od lat 70. XX wieku, księgi stały się przedmiotem poważnych badań etnograficznych i religioznawczych jako przykład synkretyzmu religijnego i transmisji wiedzy okultystycznej.- Naukowcy tacy jak Owen Davies i Joshua Trachtenberg badali te teksty w kontekście szerszej historii magii europejskiej i jej adaptacji w Ameryce.
🕯️ Główne informacje o VI i VII Księdze Mojżesza
VI i VII Księga Mojżesza to jedne z najbardziej znanych i wpływowych dzieł magicznych w kulturze zachodniej i ludowej.
· Charakter tekstów: To grymuary (podręczniki magii), przypisywane Mojżeszowi, choć nie należą do kanonu biblijnego. Ich autorstwo jest apokryficzne. Mają one formę magicznego klucza, rzekomo przekazanego Mojżeszowi przez Boga, który daje mu władzę nad duchami i siłami natury. Teksty są napisane w sposób imitujący styl biblijny, co miało nadać im autorytet i starożytność.
· Pochodzenie: Pomimo przypisywania Mojżeszowi, księgi te są dziełem znacznie późniejszym. Powstały w XVII–XVIII wieku w Niemczech, w kręgu niemieckiej magii ludowej i piśmiennictwa okultystycznego. Pierwsze drukowane wydanie (i to, które rozpowszechniło się na świecie) ukazało się w 1849 roku w Stuttgarcie, opatrzone tytułem „Das sechste und siebente Buch Mosis” („Szósta i siódma księga Mojżesza”).
· Zawartość:
· Zaklęcia, rytuały, pieczęcie magiczne: Zawiera szczegółowe instrukcje tworzenia magicznych kręgów, talizmanów i pieczęci, które mają chronić użytkownika i przyzywać moce.
· Instrukcje przywoływania duchów i aniołów: Podaje imiona i sigile (pieczęcie) duchów, aniołów oraz istot demonicznych, a także sposoby ich kontrolowania do celów praktycznych.
· Formuły mające przynosić ochronę, zdrowie, miłość czy bogactwo: Jest to podręcznik magiczny o bardzo utylitarnym charakterze. Zawiera zaklęcia na niemal każd aspekt życia: od leczenia chorób i znoszenia uroków, po zdobywanie skarbów i przyciąganie miłości.
🌍 Wpływ i rozpowszechnienie
Księgi te, dzięki swojej praktycznej naturze i drukowanym wydaniom, stały się niezwykle popularne w różnych częściach świata, często łącząc się z lokalnymi tradycjami.
· Europa i Ameryka Północna: Były niezwykle popularne w magii ludowej. W USA trafiły głównie za sprawą niemieckich emigrantów i zostały wchłonięte przez tradycję Hoodoo (magia ludowa amerykańskiego Południa, niebędąca formalną religią jak Voodoo). Stały się jednym z jej fundamentów, obok innych grimoires jak „Klucz Salomona”. Również wśród Pensylwańskich Niemców (tradycja Pow-wow) były podstawowym podręcznikiem magicznym.
· Karaiby i Ameryka Łacińska: Handlowcy i migranci przynieśli teksty na te tereny, gdzie elementy ksiąg zaadaptowano i włączono w synkretyczne praktyki takie jak Obeah, Santeria i lokalną magię, wzbogacając istniejący już system wierzeń o nowe pieczęcie i formuły.
· Polska i Europa Wschodnia: Księgi znane były głównie w formie rękopisów i fragmentów krążących w odpisach, często przetłumaczonych na język polski. Funkcjonowały jako element wiejskiej magii i znachorstwa.
🔮 Kontekst kulturowy i religijny
Tekst jest doskonałym przykładem religijnego i kulturowego synkretyzmu.
· Synkretyzm: To mieszanka wpływów z różnych tradycji. Łączą elementy judaizmu (imiona Boga, postać Mojżesza), chrześcijaństwa (wersety biblijne, modlitwy), kabały (drzewo życia, mistyka liczb i liter), demonologii (hierarchie duchów) i germańskiej magii ludowej (zaklęcia, ziołolecznictwo).
· Inspiracje: Wpływy są szerokie. Czerpie z tradycji magii salomońskiej (przywoływanie duchów), arabskich tekstów magicznych (pieczęcie, talizmany) i żydowskiej mistyki (potęga imion Bożych).
· Kontrowersje: Nic dziwnego, że zarówno w kręgach żydowskich, jak i chrześcijańskich, teksty te były i są uznawane za heretyckie i niebezpieczne, ponieważ „fałszują” święte pisma i promują praktyki magiczne expressis verbis zabronione przez Biblię. W kulturze popularnej utrwaliły się jako symbol „czarnej magii”.
Przez długi czas nauka traktowała te teksty pogardliwie. Poważne badania rozpoczęły się późno.
· Od lat 70. XX wieku są badane nie jako „prawdziwa magia”, ale jako przykład transmisji wiedzy okultystycznej i religijnego synkretyzmu w kulturze ludowej. Pokazują, jak idee krążyły między uczonymi a prostymi ludźmi.
· Naukowcy tacy jak Owen Davies (autor książek o historii magii i czarownictwa) i Joshua Trachtenberg (badacz żydowskich wierzeń magicznych) analizowali ich wpływ na historię magii, pokazując ich kluczową rolę w kształtowaniu się nowożytnych wierzeń okultystycznych.
✨
Kodeks Strażniczki
· 🔵 Niebieskie Echo: Autentyczna, zapomniana legenda, starannie odtworzona na podstawie historycznych źródeł.
· 🟣 Fioletowe Echo: Opowieść inspirowana historycznymi motywami, autorska interpretacja lub rekonstrukcja luk w źródłach.
· ⚪ Srebrne Echo: Całkowicie fikcyjna legenda w stylu antique, stworzona dla oddania klimatu i ukłon w stronę tradycji.
📚 Źródła
Źródła Akademickie i Naukowe (w języku angielskim)
Prace te są uznanymi pozycjami w badaniach nad historią magii i okultyzmu.
1. Davies, Owen.
· Grimoires: A History of Magic Books (Oxford University Press, 2009).
· Dlaczego to ważne: Davies poświęca VI i VII Księdze Mojżesza osobny rozdział, szczegółowo śledząc jej pochodzenie, historię publikacji i globalny wpływ. To prawdopodobnie najlepsze akademickie opracowanie tego tematu w języku angielskim.
· Cunning-Folk: Popular Magic in English History (Hambledon Continuum, 2003).
· Dlaczego to ważne: Książka ta pokazuje kontekst, w jakim podobne grymuary były używane przez praktykujących magię ludową w Europie.
2. Trachtenberg, Joshua.
· Jewish Magic and Superstition: A Study in Folk Religion (University of Pennsylvania Press, 2004, oryg. 1939).
· Dlaczego to ważne: Chociaż nie omawia bezpośrednio VI i VII Księgi (powstały one później), jest to fundamentalna praca na temat żydowskich wierzeń magicznych, które są kluczowym komponentem tych tekstów. Trachtenberg analizuje koncepcje, które zostały później zaadaptowane przez chrześcijan.
3. Mathiesen, Robert.
· The Sixth and Seventh Books of Moses: A Historical and Bibliographical Study (w: „The Magical Calendar”, red. Adam McLean, 1994).
· Dlaczego to ważne: To szczegółowe studium skupiające się wyłącznie na bibliograficznej historii i różnych wydaniach tego grymuaru, napisane przez uznanego badacza esoterystyki.
4. De Laurence, Lauren William (red. i wydawca).
· The Sixth and Seventh Books of Moses (1910).
· Dlaczego to ważne: To nie jest źródło akademickie, ale najsłynniejsze i najbardziej wpływające anglojęzyczne wydanie, które spopularyzowało tekst w USA i na Karaibach. Jego wersja jest często przedrukowywana do dziś. Badanie oryginalnego wydania De Laurence’a jest kluczowe dla zrozumienia jego rozpowszechnienia.
🌍 Źródła dot. Wpływu w Magii Ludowej (Hoodoo, Pow-Wow)
1. Hohman, John George.
· Pow-Wows, or Long Lost Friend (1820).
· Dlaczego to ważne: To drugi obok VI i VII Księgi Mojżesza fundamentalny tekst dla tradycji Pow-Wow pensylwańskich Niemców. Porównanie tych dwóch tekstów pokazuje podobieństwa i krzyżowanie się wpływów w magii ludowej.
2. Yronwode, Catherine.
· Hoodoo in Theory and Practice (strona internetowa: luckymojo.com).
· Dlaczego to ważne: To ogromne, internetowe kompendium wiedzy na temat Hoodoo, stworzone przez badaczkę i praktyczkę. Zawiera szczegółowy rozdział na temat grymuarów (w tym VI i VII Księgi Mojżesza) i ich roli w kształtowaniu się tej tradycji. Zawiera również skany historycznych wydań.
🇵🇱 Źródła w języku polskim
Naukowe opracowania bezpośrednio na ten temat są w Polsce bardzo nieliczne, ale istnieją prace dotykające pokrewnych zagadnień.
1. Podbielski, Henryk.
· Dzieje apokryfów starotestamentalnych (w: „Ruch Biblijny i Liturgiczny”, 1981).
· Dlaczego to ważne: Choć nie omawia bezpośrednio VI i VII Księgi, doskonale wprowadza w zjawisko apokryfów, czyli tekstów przypisywanych biblijnym autorom, które nie weszły do kanonu. To kluczowy kontekst dla zrozumienia „strategii” autorów grymuaru.
2. Tyszkiewicz, Jan.
· Czary i czarownice (Ossolineum, 1980).
· Dlaczego to ważne: Popularnonaukowa książka, która w szerszym kontekście historycznym porusza tematykę magii i wierzeń ludowych w Europie, w tym obecności tekstów magicznych.
3. Tłumaczenia ludowe / Wydania nieoficjalne:
· W Polsce tekst funkcjonuje głównie w formie niskonakładowych, współczesnych przedruków tzw. „wydań bibliofilskich” lub odpisów krążących w internecie. Są to tłumaczenia z niemieckiego lub angielskiego (De Laurence’a) i nie mają wartości naukowej, ale są ciekawym świadectwem ciągłego żywego zainteresowania tematem.
🔍 Gdzie szukać?
· Google Scholar: Wyszukując frazy „Sixth and Seventh Books of Moses”, „grimoires”, „Owen Davies”, „Jewish magic” znajdziesz artykuły naukowe.
· WorldCat: Aby zlokalizować drukowane książki w bibliotekach naukowych.
· Internet Archive (archive.org): Zawiera digitalizacje wielu starych wydań, w tym wersji De Laurence’a i Hohmana, które można legalnie przeglądać i pobierać.
Z marzeń i snów 