Wstęp

W sercu Starego Miasta w Jerozolimie znajduje się jeden z najmniejszych, a zarazem najbardziej zapalnych punktów na Ziemi. Wzgórze Świątynne, zwane po arabsku Al-Haram asz-Szarif, to nie tylko miejsce starć izraelsko-palestyńskich. 

To geopolityczna beczka prochu, której zapłon może – w najczarniejszym scenariuszu – doprowadzić do konfliktu o globalnej skali. 

Przyczyną nie jest sam spór o ziemię, ale religijna idea odbudowy żydowskiej Świątyni, która dotyka najgłębszych fundamentów tożsamości i wiary.

Dlaczego Wzgórze jest Takie Kluczowe?
Miejsce to jest epicentrum sacrum dla trzech religii monoteistycznych,przy czym dla judaizmu i islamu ma znaczenie absolutnie fundamentalne.  

Dla Żydów: To miejsce, gdzie stały Pierwsza i Druga Świątynia, centrum duchowego i narodowego życia starożytnego Izraela.

Źródła historyczne podają, że Pierwsza Świątynia (Świątynia Salomona) została zbudowana w X wieku p.n.e. i zniszczona przez Babilończyków w 586 r. p.n.e.

Druga Świątynia, odbudowana po powrocie z niewoli babilońskiej, została znacznie rozbudowana przez Heroda Wielkiego i ostatecznie zniszczona przez Rzymian w 70 r. n.e.[^1].

Dla ortodoksyjnego judaizmu jest to miejsce, gdzie przejawiała się Boża Obecność (Szechina).

Niektóre grupy religijne aktywnie dążą do budowy Trzeciej Świątyni, co jest postrzegane jako wypełnienie biblijnych proroctw.

Dla Muzułmanów: Na Wzgórzu stoją meczet Al-Aksa (trzecie najświętsze miejsce islamu) i Kopuła na Skale. 

Źródła historyczne podają, że kompleks został wzniesiony w VII wieku n.e. przez kalifa Umara i Abd al-Malika[^2].

Legenda głosi, że to właśnie stąd prorok Mahomet miał odbyć nocną podróż do nieba (Isra i Miraj), opisanej w Koranie (Sura 17). Al-Haram asz-Szarif jest zatem nie tylko meczetem, ale symbolicznym znakiem muzułmańskiej suwerenności i jednym z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych.

Jakakolwiek próba naruszenia status quo na korzyść jednej ze stron jest postrzegana nie jako akt polityczny, ale jako świętokradztwo wymierzone w samą esencję wiary.

Scenariusze Zapłonu

Konflikt nie wybuchnie z powodu teologicznych debat,ale konkretnych, fizycznych działań:

1. BEZPOŚREDNIA PROWOKACJA: Próba położenia kamienia węgielnego pod Trzecią Świątynię przez radykalną grupę żydowską, nieautoryzowane modlitwy grup narodowościowych na terenie Wzgórza (co jest zabronione obecnymi porozumieniami) lub – w skrajnym przypadku – próba ataku na meczety. Izraelska policja zwykle blokuje takie akcje, ale wystarczy jedna, która się powiedzie, by wywołać chaos

.
2. ZMIANA STATUS QUO PRZEZ IZRAEL: Teoretycznie izraelski rząd mógłby jednostronnie zakończyć porozumienie z jordańskim Waqfem (muzułmańską radą zarządzającą), formalnie zezwalając Żydom na swobodne modlitwy. Interpretacja / możliwe przypuszczenie jest taka, że byłoby to natychmiast odebrane w świecie islamu jako formalne przejęcie kontroli nad świętym miejscem i akt agresji. 

Dlaczego To Eskalowałoby do Wojny Światowej?

KROK 1:

NATYCHMIASTOWA REAKCJA MUZUŁMAŃSKA:

Kraje takie jak Iran (główny rywal Izraela) i organizacje jak Hezbollah (w Libanie) czy Hamas (w Gazie) uznałyby to za casus belli – powód do wojny. Iran, który ma ambicje przywództwa w świecie islamu i oficjalnie głosi potrzebę zniszczenia Izraela, nie mógłby pozostać bierny. Zaatakowałby Izrael bezpośrednio lub przez swoje proxy, wystrzeliwując tysiące rakiet[^3].

· KROK 2:

ZAANGAŻOWANIE REGIONALNE:

Konflikt wciągnąłby Jordanię (kustosza świętych miejsc, którego populacja w większości składa się z Palestyńczyków), Egipt i Arabię Saudyjską. Rządy tych państw, nawet jeśli niechętne i zorientowane na stabilność, byłyby zmuszone do reakcji pod ogromną presją własnych, wzburzonych obywateli.

· KROK 3:

WEJŚCIE MOCARSTW:

Stany Zjednoczone są sojusznikiem Izraela na mocy wiążących umów o współpracy wojskowej i zapewnianiu bezpieczeństwa. W obliczu masowego ataku rakietowego i możliwości egzystencjalnego zagrożenia dla Izraela, USA zostałyby wciągnięte w konflikt, dostarczając broń, wsparcie logistyczne, wsparcie wywiadowcze i prawdopodobnie angażując się bezpośrednio, np. przeciwko Iranowi[^4].

· KROK 4:

GLOBALNA ESKALACJA:

Rosja i Chiny, rywalizujące z USA, wykorzystałyby sytuację do osłabienia zachodniego wpływu. Interpretacja / możliwe przypuszczenie sugeruje, że mogłyby one dostarczać zaawansowaną broń sojusznikom (np. Iranowi lub Syrii), blokować wrogie USA rezolucje w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, prowadząc do głębszego podziału świata na wrogie obozy. Cyberataki na infrastrukturę krytyczną, ataki na bazy morskie i celowa destabilizacja kluczowych szlaków handlowych (np. Cieśniny Hormuz) sparaliżowałaby globalną gospodarkę, doprowadzając do wojny na wielu frontach jednocześnie.

Dlaczego Ten Scenariusz jest Realny?

· MOTYWACJA RELIGIJNA: To nie jest spór o wodę czy ziemię. To walka o absolutną, transcendentną prawdę. W takich konfliktach, opartych na mesjanistycznych i apokaliptycznych narracjach, kompromis jest niemal niemożliwy, a strony są gotowe na najwyższe ofiary.

· NOWE TECHNOLOGIE: Drony, cyberwojna, precyzyjne rakiety – broń ta pozwala na prowadzenie wyniszczającego konfliktu na odległość, angażując pośrednio wiele podmiotów, które mogą ukryć swoją rolę.

· OSŁABIENIE DYPLOMACJI: Rosnący ekstremizm po obu stronach, brak perspektywy dla procesu pokojowego i wewnętrzna polityka w Izraelu i państwach arabskich sprawiają, że mechanizmy zapobiegawcze i kanały dialogu są coraz słabsze.

Najniebezpieczniejszy Grunt na Ziemi

Eksperci ds.bezpieczeństwa od dziesięcioleci wskazują Wzgórze Świątynne jako potencjalny wyzwalacz „wojny cywilizacji”[^5]. 

Podczas gdy większość Izraelczyków i Palestyńczyków nie chce takiego konfliktu, wystarczy mała, zdeterminowana grupa radykałów, by doprowadzić do niekontrolowanej eskalacji.

Odbudowa Świątyni, postrzegana przez jej zwolenników jako akt najgłębszej wiary i wypełnienie proroctw, w dzisiejszej rzeczywistości geopolitycznej byłaby nie aktem stworzenia, lecz zniszczenia. 

Byłaby to iskra rzucona na prochowiec globalnych napięć, która mogłaby doprowadzić do katastrofy na skalę III wojny światowej.

Dlatego światowe mocarstwa i lokalni aktorzy, pomimo wszystkich różnic, starają się za wszelką cenę utrzymać kruchą równowagę status quo na tym najświętszym i najbardziej niebezpiecznym gruncie. 

✨

Kodeks Strażniczki
· 🔵 Niebieskie Echo: Autentyczna, zapomniana legenda, starannie odtworzona na podstawie historycznych źródeł.
· 🟣 Fioletowe Echo: Opowieść inspirowana historycznymi motywami, autorska interpretacja lub rekonstrukcja luk w źródłach.
· ⚪ Srebrne Echo: Całkowicie fikcyjna legenda w stylu antique, stworzona dla oddania klimatu i ukłon w stronę tradycji.
·⚫ Czarne Echo: Mroczne historie

📚Źródła i Przypisy:

[^1]: Finkelstein, Israel, and Neil Asher Silberman. The Bible Unearthed: Archaeology’s New Vision of Ancient Israel and the Origin of Its Sacred Texts. New York: Free Press, 2001.
[^2]:Grabar, Oleg. The Dome of the Rock. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 2006.
[^3]:Stern, Jessica, and J.M. Berger. ISIS: The State of Terror. New York: Ecco, 2015. (W kontekście retoryki i działań organizacji proxy).
[^4]:Congressional Research Service. U.S. Foreign Aid to Israel. Regularnie aktualizowany raport dostępny online, dokumentujący zakres militarnej współpracy USA-Izrael.
[^5]:Galtung, Johan. „Conflict as a Way of Life.” in Essays in Peace Research, Vol. 3. Copenhagen: Ejlers, 1988. (Jako przykład akademickiej dyskusji o „konflikcie cywilizacji”).